Wyrobić ją muszą uczestnicy ruchu prowadzący samochody cięższe niż 3,5 tony. Należy pamiętać, że do masy całkowitej wlicza się także wagę naczepy lub przyczepy. Tachografy towarzyszą branży spedycyjnej od dziesięcioleci. Jeszcze dekadę temu podstawę ich funkcjonowania stanowiły tarcze. Obecnie dominują tachografy elektroniczne. Karta służy do przechowywania danych o trasach odbytych przez danego kierowcę.
Podstawowe zadania tachografu
Słowo "tachograf" brzmi poważnie. Samo urządzenie jest jednak dosyć proste. Jego nazwa pochodzi od dwóch greckich wyrazów - "tachos" (prędkość) oraz "grapho" (pisać). Tachograf wbrew pozorom nie jest jednak wyłącznie prędkościomierzem. Jego głównym zadaniem jest notowanie czasu pracy silnika. Zapisów tych dokonuje w celu sprawdzenia, czy kierowcy zatrzymują się na narzucone przez prawo postoje. Nieliczne urządzenia tego typu zapisują także prędkość chwilową wału korbowego silnika. Tachografy są powszechnie montowane już od przeszło trzydziestu lat. Prawo Unii Europejskiej wprowadziło je jako obowiązkowy element wyposażenia samochodów ciężarowych w 1985 roku. Początkowo zapis trasy odbywał się analogowo na pokrytej woskiem tarczy. Przez lata stanowiła ona nieodłączny element kultury "mobilków". Niestety zapisane na niej informacje były dosyć łatwe do sfałszowania. Obecnie dane są równocześnie zapisywane w dwóch miejscach - w pamięci tachografu oraz na karcie kierowcy. Odczytu informacji zarejestrowanych na chipie wewnątrz urządzenia należy dokonywać raz na dziewięćdziesiąt dni. Do kontroli musimy podejść częściej w trzech specyficznych sytuacjach. Jest ona wymagana podczas przekazania pojazdu innemu użytkownikowi. Należy pamiętać, by dokonać sprawdzenia również w razie domniemanej awarii tachografu oraz ostatecznego wycofania samochodu z eksploatacji. Naturalnie, aby sprawdzić dane nie potrzeba wyrafinowanego sprzętu elektronicznego. Każdy tachograf wyposażony jest w wyświetlacz oraz niewielką drukarkę. Informacje o trasach z ostatnich 365 dni możemy sprawdzić na monitorze albo na wydruku. Pamiętajmy, że kierowcy bardzo często przemieszczają się pomiędzy państwami. Aby zlikwidować problemy wynikające z zapisywania danych w różnych językach wprowadzono specjalne piktogramy.
PWPW karta kierowcy
Karta kierowcy PWPW wydawana jest przez dosyć zaskakującą instytucję. W naszym kraju jej emisją zajmuje się Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych. Właśnie na stronę PWPW należy wejść, aby sprawdzić aktualne wzory tego elektronicznego dokumentu. Karta kierowcy wydawana jest na okres pięciu lat (pod warunkiem, że prawo jazdy danego kierowcy nie traci wcześniej swojej ważności). W obecnej chwili wysokość opłat za jej wyrobienie wynosi 183 złote brutto (150 złotych netto). Aby otrzymać kartę, trzeba przedstawić wniosek wraz z kompletem wypełnionych dokumentów. Obowiązkowo należy zamieścić kopię prawa jazdy, zdjęcie kierowcy oraz dowód wpłaty. Karta kierowcy jest dokumentem obowiązujących na terenie całej Unii Europejskiej i aby ją otrzymać bynajmniej nie trzeba zgłaszać się do organów swojego rodzimego kraju. Z wnioskiem o wydanie lub wymianę karty należy udać się do odpowiedniego organu w miejscu normalnego zamieszkania. Jako miejsce normalnego zamieszkania rozumieć należy kraj, na terenie którego mieszkamy przez co najmniej 185 dni ze względu na swoje więzi zawodowe lub rodzinne. Jeśli ważność karty wygaśnie, trzeba wyrobić nową. Będzie na niej widnieć ten sam numer, ale indeks zostanie zwiększony o jeden. Jeśli karta została zniszczona lub nie działa, władze państwa mają obowiązek wydać nowy dokument w ciągu pięciu dni od złożenia wniosku. Jeśli natomiast zbliża się termin utraty ważności, kierowca musi zacząć ubiegać się o nowy egzemplarz na piętnaście dni roboczych przed upływem terminu. Istotny jest też fakt, że ważność karty nie może zostać cofnięta przed upływem terminu jej ważności. Wyjątek stanowi tutaj sytuacja, w której pojawiło się podejrzenie o sfałszowanie dokumentu. Kierowca nie może posługiwać się czyjąś kartą ani też udostępniać swojej innym uczestnikom ruchu drogowego. Jeśli karta nie działa lub działa niepoprawnie, kierowca musi oddać ją odpowiedniemu organowi w państwie, w którym ma miejsce stałego zamieszkania. Z kolei jeśli zostanie ona skradziona, należy niezwłocznie udać się na policję. Niestety awarie karty zdarzają się w najmniej odpowiednich momentach - na przykład podczas trasy na drugi koniec Europy. Kierowca może prowadzić bez tego dokumentu przez piętnaście dni - chociażby, aby odstawić pojazd do bazy. Jedynym warunkiem jest tutaj przedstawienie dowodu na niemożność posługiwania się samą kartą.
Karta kierowcy status - częstotliwość kontroli
Państwowa Wytwórnia Papierów Wartościowych wydaje szereg kart dedykowanych kontroli firm zajmujących się spedycją. Własny dokument musi posiadać oczywiście każdy kierowca samochodu uznawanego za ciężarowy. Osobne karty wydawane są jednak także przedsiębiorstwom oraz technikom uprawnionym do serwisowania tachografów. Każdy tego typu nośnik zabezpieczony jest pinem i podlega ścisłej kontroli. Karta kierowcy musi być sprawdzana co najmniej raz na dwadzieścia osiem dni. Zawarte na niej danej należy także zweryfikować, jeśli zbliża się okres ustania stosunku pracy pomiędzy pracownikiem i przedsiębiorcą. Zapisane na chipie informacje kontrolujemy też, jeśli zbliża się okres ustania ważności dokumentu. Ostatnia sytuacja, w której niezbędna jest kontrola karty to wezwanie do przedstawienia jej przed odpowiednie organy. Oddając dokument do sprawdzenia, należy pamiętać o kilku podstawowych kwestiach. Przede wszystkim dane muszą być zapisane w oryginalnym formacie. Obecnie stosowane są cztery takie rozszerzenia. Najbardziej popularne z nich to DDD oraz ESM. Status karty kierowcy może być sprawdzony także podczas ruchu na drodze. W razie zatrzymania przez upoważnione do tego służby należy niezwłocznie przedstawić kartę kierowcy oraz wydruki sporządzone w ciągu ostatniego tygodnia i poprzedzających go dwudziestu ośmiu dni. Jeśli kierowca musi oddalić się od pojazdu, dane o okresach pracy i odpoczynku powinien wprowadzić na kartę za pomocą trybu ręcznego.
Czas jazdy i czas odpoczynku
Karta kierowcy daje odpowiednim organom wgląd w szczegóły tras, jakie odbywa konkretny kierowca. Aby zapisane na niej dane nie stanowiły źródła problemów, należy poznać wymogi dotyczące prowadzących pojazdy powyżej trzech i pół tony. Dzienny okres prowadzenia nie powinien przekraczać dziewięciu godzin. Może on zostać przedłużony o jedną godzinę, ale nie częściej niż dwa razy w ciągu siedmiu dni (tydzień oznacza tutaj okres od godziny 00:00 w poniedziałek do godziny 24:00 w niedzielę). O wydłużeniu czasu pracy zazwyczaj decyduje kierowca. I tutaj należy pamiętać, że nawet prowadzenie przez dziewięć godzin i pięć minut może wiązać się z karą pieniężną. Kierowca nie może też prowadzić non stop. Czas spędzony za kółkiem powinien zostać podzielony na części, które nie mogą trwać dłużej niż cztery i pół godziny. Okres odpoczynku w obrębie jednej zmiany również powinien trwać przynajmniej dziewięć godzin.
