z którymi zetknęli się wyłącznie przy okazji egzaminu na prawo jazdy. Warto jednak ugruntować wiedzę w tym zakresie, ponieważ optymalne oświetlenie ma niebagatelne znaczenie zarówno na co dzień, jak i w wyjątkowych sytuacjach.
Światła samochodowe w pigułce
Zgodnie z prawem kierowcy muszą uruchamiać światła bez względu na pogodę i porę roku, przez całą dobę. Uniwersalnym wyborem są światła mijania, które w nowszych modelach można zastąpić światłami do jazdy dziennej. Co ważne, dwa typy oświetlenia nie powinny być włączone w tym samym czasie. Kolejny rodzaj lamp to światła drogowe, które sprawdzają się podczas jazdy w nocy na słabo oświetlonych drogach. Warto pamiętać, że ten rodzaj oświetlenia może oślepiać zarówno pieszych, jak i inne pojazdy, więc należy wykorzystywać je z rozwagą. Gdy widoczność na drodze jest niekorzystna, należy uruchomić światła mijania i światła przeciwmgłowe przednie. W wyjątkowych sytuacjach, gdy widzialność ograniczona jest do 50 metrów, należy włączyć światła przeciwmgłowe znajdujące się z tyłu pojazdu. Kolejnym ważnym rodzajem oświetlenia są światła pozycyjne. To dwie białe lampy w przedniej części pojazdu, a także dwie czerwone w tylnej części. Należy stosować je w przypadku niekorzystnych warunków atmosferycznych ograniczających widzialność. Warto pamiętać, że wykorzystuje się je w przypadku postoju lub zatrzymania. W tym miejscu należy zaznaczyć, że nie chodzi o sytuacje, które wymuszają warunki ruchu lub przepisy ruchu drogowego. Ostatnim typem oświetlenia są światła postojowe. Nie należą do obowiązkowego wyposażenia pojazdu. Zasada ich działania jest podobna do kierunkowskazów: można uruchomić je po jednej ze stron auta.
Światła postojowe a pozycyjne - czym się różnią i kiedy ich używać?
W obliczu polskiego prawa oświetlenie postojowe nie jest tożsame z pozycyjnym, chociaż co do zasady ich działanie jest ze sobą powiązane. Zgodnie z przepisami światła postojowe przeznaczone są dla aut o długości mniejszej niż 6 metrów i nie szerszych niż 2 metry. Regulacje zakazują też umieszczania tego rodzaju świateł na innych typach pojazdów. Zgodnie z literą prawa postojówki z przodu muszą być białe, a z tyłu czerwone. Jeśli są połączone z kierunkowskazami, wówczas wymagana jest barwa żółta. Światła postojowe występują parami: po dwa z przodu i z tyłu. Można też włączyć je na jednym z boków pojazdu. Przepisy regulują też rozmieszczenie świateł postojowych, które powinny znajdować się nie dalej niż 40 cm od bocznego obrysu samochodu. Tego rodzaje oświetlenie jest również obwarowane prawnie pod względem podłączenia elektrycznego. Powinna istnieć możliwość uruchomienia tych lamp bez konieczności włączania jakichkolwiek innych świateł pojazdu. Ponadto regulacje wskazują, że tego rodzaju oświetlenie musi działać również wówczas, gdy z różnych przyczyn silnik nie może pracować. Warto wiedzieć, że światło postojowe może być zastąpione poprzez włączenie świateł pozycyjnych. W takiej sytuacji należy uruchomić oświetlenie pozycyjne przednie i tylne. Światła postojowe mogą zatem funkcjonować na bazie tych pozycyjnych, o ile można włączyć je po jednej ze stron auta. W wielu modelach samochodów osobowych można uruchomić światła pozycyjne przy wyłączonym silniku. Co ciekawe, w niektórych autach można włączyć je po umieszczeniu kluczyka w stacyjce w odpowiedniej pozycji. Warto wiedzieć, że oświetlenie pozycyjne wykorzystywane jest też podczas holowania pojazdu. Jeśli widoczność nie jest najlepsza, holowane auto zamiast świateł mijania powinno mieć włączone pozycyjne. Te pierwsze mogłyby bowiem oślepiać kierowcę w pojeździe holującym. W tym przypadku oświetlenie ponownie odgrywa więc kluczową rolę.
Światła pozycyjne z żarówkami LED? Lepiej zapomnieć!
Światła LED coraz częściej pojawiają się w nowoczesnych autach. Na rynku nie brakuje więc żarówek LED-owych do różnego rodzaju świateł: od podświetlenia tablicy rejestracyjnej po lampy pozycyjne. Kierowcy cenią tego rodzaju oświetlenie ze względu na trwałość, a także energooszczędność. Warto jednak wiedzieć, że przepisy zabraniają wykorzystywania LED-ów i zastępowania nimi tradycyjnych żarówek na własną rękę. Przyczyna jest jedna: homologacja. W lampach trzeba instalować wyłącznie takie żarówki, jakie wskazał w homologacji producent. Warto mieć jednak na uwadze, że LED-y nie są oświetleniem homologowanym. Bez obaw można z kolei montować całe lampy tylne z LED-owymi światłami, które są w całości objęte homologacją. Niestety same diody montowane ze względu na chęć oszczędności mogą przysporzyć kierowcy sporo kłopotów. Jeśli podczas kontroli drogowej policjant zwróci na nie uwagę, mandat jest właściwie pewny. Podsumowując: fabryczne LED-y są dozwolone, natomiast tego typu żarówki instalowane we własnym zakresie w przypadku świateł pozycyjnych są zakazane.
Oświetlenie pozycyjne na egzaminie na prawo jazdy
Egzamin na prawo jazdy to zwykle czas, w którym kierowcy najlepiej odróżniają poszczególne rodzaje świateł w aucie. Nic dziwnego - wraz z nabraniem praktyki wykorzystuje się je intuicyjnie, a niektórych... nie włącza się wcale. Powodów jest kilka: brak przekonania, do czego służą te najrzadziej stosowane rodzaje oświetlenia i niepewność, kiedy należy je stosować. W rezultacie większość wytrawnych kierowców na co dzień używa głównie świateł mijania, świateł drogowych, a w ostateczności awaryjnych. Podczas praktycznej części egzaminu przyszły kierowca musi wykazać się dużo większą wiedzą. Oprócz sprawdzenia poziomu oleju silnikowego, płynu do spryskiwaczy, płynu chłodniczego czy płynu hamulcowego, kursant musi znać różnice między poszczególnymi rodzajami oświetlenia, a także umieć wskazać je w pojeździe i sprawdzić, czy funkcjonują prawidłowo. Przyszły adept kierownicy powinien więc wiedzieć, kiedy używać świateł pozycyjnych, mijania, drogowych, przeciwmgłowych, awaryjnych, hamowania, kierunkowskazów i cofania. By uruchomić światła pozycyjne, należy raz przekręcić przełącznik na dźwigni. Następnie trzeba wyjść z pojazdu i sprawdzić, czy u szczytu lampy widać włączone oświetlenie pozycyjne w odcieniu białym lub żółtym. Kolejnym krokiem jest kontrola świateł czerwonych w tylnej części pojazdu. Gdy wszystko jest w porządku, trzeba potwierdzić egzaminatorowi, że pozycyjne światła są sprawne i można rozpocząć jazdę. Odpowiednio oświetlony pojazd to pierwszy krok do bezpiecznej jazdy. Niektóre światła takie jak pozycyjne nie są przez kierowców używane na co dzień, a w rezultacie można łatwo zapomnieć, kiedy uruchomić je, gdy rzeczywiście zajdzie taka potrzeba. Zatrzymując się na nieoświetlonej drodze, nie warto włączać świateł awaryjnych, jeśli nie zachodzi ku temu konieczność. Wówczas znacznie lepszym rozwiązaniem jest uruchomienie przeznaczonego to tego celu oświetlenia pozycyjnego. Prawidłowe oświetlenie pojazdu nie tylko przyczynia się do podniesienie poziomu bezpieczeństwa na drodze, lecz także może skutecznie przysłużyć się do uniknięcia mandatu.
