Jednak z autostrad lub z innych tras szybkiego ruchu warto korzystać, zwłaszcza podróżując służbowo, ponieważ zwiększają one bezpieczeństwo i skracają czas podróży. Warto więc wiedzieć, w jaki sposób sprawnie wnieść opłatę za możliwość poruszania się po wybranych drogach w kraju i poza nim.
Jak działa system ViaTOLL?
System ViaTOLL, czyli elektroniczny system pobierania opłat za przejazd po drogach krajowych i po wybranych odcinkach autostrad działa od 2011 roku i zastąpił tak zwane winiety, które niegdyś w Polsce trzeba było obowiązkowo wykupować. System działa dzięki urządzeniom komunikacji bezprzewodowej krótkiego zasięgu, a upraszczając można to porównać do zbliżeniowego płacenia kartą w sklepie. Aby system mógł sprawnie funkcjonować, drogi publiczne wyposażono w stalowe bramownice, które ulokowane są nad pasami jezdni. Na nich umieszcza się anteny i kamery. Ze strony kierowcy praca systemu opiera się na urządzeniach pokładowych ViaBOX (instaluje się je w pojazdach cechujących się dopuszczalną całkowitą masą powyżej 3,5 tony) i ViaAUTO, które natomiast powinny posiadać pojazdy osobowe i dostawcze o dopuszczalnej całkowitej masie poniżej 3,5 tony. Kiedy pojazd wyposażony w jeden ze wspomnianych aparatów zbliża się do bramownicy, wówczas anteny komunikują się z urządzeniem i naliczają opłatę za przejechanie płatnego odcinka drogi. Kierowca otrzymuje informację o pobraniu opłaty w formie pojedynczego sygnału z urządzenia ViaBOX lub ViaAUTO. System ViaTOLL działa również na wybranych fragmentach autostrad w Polsce. W takiej sytuacji trzeba po prostu zjechać na określone pasy ruchu, które zostały przeznaczone do tego, aby elektronicznie pobierać opłaty przy przejeździe. Do korzystania z systemu opłat za drogi zobowiązani są kierowcy wszystkich pojazdów, które takiej opłacie podlegają. Urządzenia ViaBOX są obowiązkowe dla aut, których dopuszczalna masa całkowita przekracza 3,5 tony. Do tej grupy zaliczają się przede wszystkim ciężarówki, ale również autobusy. W przypadku autobusu wspomniana masa nie ma większego znaczenia. Pojazd po prostu musi mieć zainstalowane urządzenie do komunikacji z antenami na bramownicy. Jeśli chodzi o samochody, których masa nie przekracza 3,5 tony, to nie ma obowiązku kupowania i korzystania z aparatu ViaAUTO. Oczywiście, można się w nie wyposażyć, aby uprościć sobie przejeżdżanie przez bramki i wnoszenie opłat za konkretne odcinki autostrad. To po prostu oszczędza czas i nie generuje konieczności dojeżdżania do okienka. Pamiętajmy, że dla samochodów osobowych nie ma obowiązkowych opłat za przejazd drogami krajowymi, a system uprości tylko i wyłącznie przejazd po autostradzie. Do systemu można więc włączyć się dobrowolnie. Opłaty, jakie uiszcza się w ramach ViaTOLL, dotyczą przejazdów przez tunele i obiekty mostowe, przepraw promowych (wszystkie wymienione rodzaje przejazdów muszą znajdować się w tak zwanym ciągu dróg publicznych) i autostrady. O tym, że zbliżamy się do punktu elektronicznego poboru opłat informuje specjalny znak: czarna karta z symbolem połączenia bezprzewodowego umieszczona na pomarańczowym tle.
Winietki i ich ceny w wybranych krajach Europy
W wielu krajach na terenie Europy obowiązują tak zwane winiety. Są to naklejki potwierdzające wniesienie opłaty za możliwość korzystania z autostrad i innych płatnych dróg. W Polsce obowiązywał przez jakiś czas system winiet, ale został zastąpiony przez bardziej wygodny ViaTOLL. Jednak warto wiedzieć o tym, że w Niemczech, Francji, Szwajcarii i w innych państwach dobrze wyposażyć się w winietę. Ma ona formę naklejki umieszczanej na przedniej szybie pojazdu. Nalepka zawiera informacje określające, na jak długi okres została wykupiona. Brak winiety może skutkować mandatem karnym, który kwotowo przeważnie znacznie przewyższa mandaty nakładane w Polsce. Winietę można kupić z wyprzedzeniem, najlepiej przez internet. Pozwoli to zaoszczędzić czas w podróży. W naszym kraju dystrybutorem winiet jest Polski Związek Motorowy, który sprzedaje je w swoim sklepie online. Jednak nie tylko wspomniana organizacja zajmuje się sprzedażą tych dokumentów. Można je nabyć także u innych wyspecjalizowanych sprzedawców. Za pomocą kilku kliknięć i przy pomocy konkretnych haseł wpisywanych w wyszukiwarkę (przykładowo: winiety Czechy, winiety Słowacja, winiety Austria) można łatwo znaleźć i kupić winietki do różnych krajów i od razu je nakleić. Jeśli chodzi o ceny, to są one różne w zależności od okresu, na jaki wykupuje się naklejkę. Dla przykładu winieta na 10 dni dla samochodu osobowego w Austrii to wydatek rzędu 8,70 Euro, co w przeliczeniu daje średnio 36 złotych. Za winietę słowacką na 10 dni zapłacimy równe 10 Euro czyli trochę ponad 40 złotych. Z kolei na terenie Czech dla pojazdów osobowych obowiązuje opłata wynosząca 310 koron czeskich, co daje w przeliczeniu 52 złotych. Dokładną listę państw, w których jest obowiązek korzystania z winiet, oraz ceny za zakup naklejki można znaleźć na oficjalnej stronie Polskiego Związku Motorowego.
Jak i gdzie kupić winietki?
Wielu kierowców przeżywa spory stres związany z koniecznością poruszania się po autostradzie w obcym państwie. Aby nieco uspokoić sytuację przed podróżą, warto zawczasu zaopatrzyć się w odpowiednie dokumenty. Zakup winietek nie powinien przysparzać problemów, gdyż jest on niezwykle łatwy. O tym, że naklejki można kupić przez internet już wiemy, ale co dzieje się w sytuacji, kiedy nie zrobiliśmy tego z wyprzedzeniem? Wówczas trzeba dokonać zakupu na miejscu. Pozostańmy przy trzech wymienionych wcześniej krajach. Jeśli chodzi o Słowację, miłą niespodzianką może być to, że tamtejsza winieta jest w pełni elektroniczna, co oznacza, że nie trzeba jej umieszczać w widocznym miejscu. Wystarczy zajrzeć na oficjalną stronę słowackiego odpowiednika Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad i tam dokonać zakupu, płacąc kartą. Zamawiając winietę, trzeba wprowadzić numery rejestracyjne pojazdu, które zostaną zachowane w bazie danych. Gotowe! Nieco inaczej sprawy wyglądają w Czechach i Austrii. W Republice Czeskiej winietkę można kupić praktycznie na każdej stacji benzynowej oraz w urzędach pocztowych w całym kraju. Przed wjazdem do Czech tamtejszą winietę da się również nabyć po polskiej stronie na przygranicznych stacjach paliw. Po zakupie na naklejce należy wyraźnie wpisać numer rejestracyjny samochodu i przykleić ją na szybie w prawym dolnym rogu. Czeska winieta składa się z dwóch części - jedną z nich należy oderwać i zachować do okazania podczas kontroli na drodze. Co do winietek austriackich, trzeba zachować szczególną ostrożność przy umieszczeniu jej na szybie. Za nieprawidłowe wykonanie tej czynności grozi naprawdę wysoki mandat (w wysokości wynoszącej nawet 120 Euro). Winietę austriacką kupimy - podobnie jak w Czechach - na stacjach benzynowych w całym kraju oraz na tych przygranicznych w krajach sąsiadujących. Austriackiej winiety nie trzeba wypełniać, wystarczy ją nakleić na przedniej szybie (lewa górna część). Trzeba za to oderwać od naklejki element z kodem kreskowym i zachować do kontroli. Na szybie może być przyklejona tylko jedna, aktualna, winieta. O ile Słowacy sprawę zakupu winiet mają rozwiązaną elektronicznie, tak inne kraje niekoniecznie. Warto więc pamiętać o tym, że w okresie wzmożonego ruchu (święta, okres urlopowy) przygraniczne kolejki po zakup winiet są długie. Warto skorzystać zatem z możliwości nabycia naklejek online. System winietowy działa aktualnie w kilkunastu krajach i w większości są to naklejki, które trzeba kupić w określonych punktach. Aby uniknąć niepotrzebnego stresu lub oczekiwania w długiej kolejce, lepiej postarać się o nie z wyprzedzeniem, zamawiając przez internet. Po co tracić czas przeznaczony na wakacyjny wypoczynek lub na służbową podróż, skoro lepiej uprościć sobie życie korzystając z możliwości, jakie daje globalna sieć.
