Kiedy słupek rtęci wskazuje zero stopni, pojemność akumulatora spada o 20%. Przy temperaturze poniżej minus 20 stopni Celsjusza zostaje zaś ograniczona o ponad połowę, co w parze z niedostatecznym naładowaniem urządzenia może przysporzyć wiele kłopotów. Zimową porą intensywniej pracują też technologie zasilane prądem. Podgrzewane siedzenia, ogrzewanie tylnej szyby czy uruchomione światła przeciwmgłowe sprawiają, że właściwy dobór akumulatora może w wielu przypadkach ocalić nerwy właściciela pojazdu.
Budowa akumulatora
Historia akumulatora sięga lat 20. XX wieku, kiedy pojawiło się zapotrzebowanie na rozruszniki silników spalinowych zasilane prądem. Od tej pory akumulator pozostaje najbardziej niezawodną jednostką rozruchową, doskonale sprawdzającą się przy przepływie prądu o dużym natężeniu. Warto przy tym podkreślić, że jest on źródłem energii elektrycznej, której on sam nie wytwarza, lecz jedynie przechowuje ją pod postacią energii chemicznej. Akumulator zasila urządzenia elektryczne w samochodzie w czasie, gdy silnik pozostaje wyłączony. Energia zużyta podczas postoju lub spożytkowana w czasie rozruchu pojazdu zostaje w trakcie jazdy uzupełniona przez alternator. Z konstrukcyjnego punktu widzenia akumulator jest zestawem połączonych ze sobą ogniw. Dwa skrajne posiadają końcówki biegunowe, które łączą urządzenie z obwodem elektrycznym samochodu. Pojedyncze ogniwo składa się z kilku płyt o ładunku dodatnim lub ujemnym. Pierwsze z nich mają kolor brązowy, drugie - szary. Każde ogniwo generuje napięcie o wartości 2,13 V. Łatwo więc policzyć, że w najpopularniejszych 12-voltowych akumulatorach znajduje się 6 ogniw. Przed zwarciem płyt w ogniwie chroni separator o porowatej powierzchni. Szkielet płyt stanowi kratka zbudowana z bardzo cienkiego przewodnika, warunkującego doskonały przepływ energii i pozwalającego znacznie obniżyć ciężar akumulatora. Płyty osadzone są z kolei w roztworze elektrolitu, którym w klasycznych akumulatorach samochodowych jest kwas siarkowy, warunkujący odpowiedni przepływ prądu między pojedynczymi jednostkami.
Kwasowo-ołowiowy, a może AGM - jaki akumulator wybrać?
Obecnie na rynku dostępnych jest kilka rodzajów baterii samochodowych cechujących się zróżnicowanymi parametrami. Z tego względu dobór akumulatora powinien być skonsultowany ze specjalistą. Od wielu lat na szeroką skalę stosowane są urządzenia kwasowo-ołowiowe montowane w samochodach osobowych oraz ciężarowych, a także w motocyklach czy maszynach rolniczych. Baterie te pojawiły się pod koniec XIX wieku i w zasadzie w niezmienionej formie przetrwały do dziś. Zbudowane są z anody wykonanej ze stopu ołowiu z wapniem lub srebrem oraz katody tlenku ołowiu, które są zanurzone w 37% wodnym roztworze kwasu siarkowego. Ich zaletą jest niska cena oraz znaczna wytrzymałość. Naładowanie całkowicie pustego urządzenia sprawia, że odzyskuje ono pełną sprawność. Liczy się w tym przypadku jednak czas reakcji. Odroczenie naładowania może prowadzić do zakwaszenia, w wyniku czego obniżą się parametry i trwałość akumulatora. Warto pamiętać, że właściwy dobór akumulatora nabiera szczególnego znaczenia w coraz częściej spotykanych samochodach wyposażonych w system start-stop. Doskonałą alternatywą dla urządzeń kwasowo-ołowiowych mogą być baterie o wydłużonej wytrzymałości oznaczone skrótem AFB, EFB lub ACM. Charakteryzują się większą objętością elektrolitu, co z kolei warunkuje dwukrotnie większą wytrzymałość. W pojazdach użyteczności publicznej, samochodach narażonych na bardzo dużą eksploatację lub autach hybrydowych świetnie sprawdzają się natomiast akumulatory AGM. Ich cechą charakterystyczną są separatory wykonane z mikrowłókien szklanych lub polimerowych, które chłoną elektrolit. Budowa ta przekłada się na znacznie większą wytrzymałość urządzenia. Atutem jest duża odporność na wstrząsy oraz zminimalizowanie ilości wycieków. Skrupulatny dobór akumulatora dotyczy także jednośladów. Ze względu na to, że mogą być one użytkowane w pozycji pionowej, doskonale sprawdzają się w ich przypadku jednostki żelowe odporne na przechyły. Dobrze radzą sobie z prądami rozruchowymi o niższym natężeniu, dlatego w pojazdach mogą pełnić jedynie funkcję baterii pomocniczej.
Parametry akumulatora
Dobór akumulatora powinien być też uwarunkowany jego parametrami. Zanim nowa bateria znajdzie się pod maską lub we wnętrzu pojazdu, warto skrupulatnie określić jej wymiary tak, aby została stabilnie umocowana w wyznaczonym dla niej miejscu. Kluczową kwestią z punktu widzenia kierowcy jest także pojemność urządzenia wyrażana w amperogodzinach. Dobór akumulatora o większej pojemności może generować problem w całkowitym naładowaniu baterii. Zbyt mała wartość może z kolei przyczynić się do problemów z uruchomieniem silnika, zwłaszcza w warunkach obniżonej temperatury. Pojemność akumulatora powinna więc być taka sama jak ta sugerowana przez producenta danej marki pojazdu. Dopuszcza się jej przekroczenie o wartość nie większą niż 10%. Kolejnym ważnym parametrem decydującym o tym, jaki akumulator wybrać, jest prąd rozruchowy wyrażony w amperach. Określa on szczytowe natężenie baterii w temperaturze minus 18 stopni Celsjusza. Wysoka wartość prądu rozruchowego świadczy o tym, że urządzenie w krótkim czasie dostarcza do rozrusznika dużą ilość energii elektrycznej. W zimie, kiedy zgęstniały olej wytwarza większe opory podczas rozruchu jednostki napędowej, wysoka wartość tego parametru, a nawet nadwyżka mocy rozruchowej może stać się jedynym sposobem na odpalenie samochodu. Czynnikiem, który można wziąć pod uwagę przy wyborze akumulatora są też dodatkowe korzyści proponowane przez producentów. Wiele firm oferuje bowiem przedłużoną gwarancję, a także zapewnia pakiet Assistance w przypadku unieruchomienia samochodu w wyniku niesprawności akumulatora. Warto przy tym sięgać po sprawdzone produkty, które zapewnią kierowcy i pasażerom spokojną, bezpieczną podróż.
