Jeden Nm odpowiadałby przezwyciężaniu oporu kilogramowego ciężarka zamocowanego do osi wału korbowego na końcu prostopadłego do niej sztywnego pręta o długości 1 m, obracającego się razem z wałem. Zarówno przy mocy maksymalnej jak i przy maksymalnym momencie obrotowym często znajdziemy informację o prędkości obrotowej, przy której silnik daną wartość osiąga. Wartość ta wskazywana jest w obrotach na minutę. Wszystkie trzy parametry są ze sobą powiązane: moc wytwarzana przez silnik w danej chwili wynosi tyle, co iloczyn prędkości obrotowej i momentu obrotowego. Aby zestawić je ze sobą, trzeba jednak najpierw uzgodnić ich jednostki - prędkość musi być wyrażona w radianach na sekundę. Dla uproszczenia wystarczy przyjąć, że wynik wymaga jeszcze podzielenia przez 9549,3 - i w ten sposób otrzymamy wartość mocy silnika w kilowatach.
Czytanie z obrotów
Maksymalny moment obrotowy i prędkość obrotowa nie występują równocześnie: moment, przy którym moc osiąga maksimum, jest zwykle nieco niższy od maksymalnej. Gdy silnik się rozpędza, zwiększając obroty, przez pewien czas rośnie również jego moment obrotowy. Przy pewnej prędkości obrotów moment przestaje rosnąć, wreszcie zaczyna się obniżać na tyle, że zwiększone obroty nie przekładają się już na większą moc silnika. Zależność między obrotami a momentem obrotowym odróżnia od siebie silniki benzynowe i wysokoprężne. W najlepszych motorach benzynowych najwyższą wartość momentu uzyskuje się przy dość wysokich obrotach, a przy ich zwiększaniu moment długo utrzymuje się na wysokim poziomie, przez co moc silnika wciąż szybuje w górę. Napędy Diesla z trudem osiągają wysokie prędkości obrotowe, a moc silnika w większym stopniu wynika z przyrostu momentu obrotowego (często dzięki wsparciu w postaci turbosprężarki). Kierowca samochodu z silnikiem Diesla podczas przyspieszania szybciej będzie musiał zatem sięgnąć po dźwignię zmiany biegów, która ograniczy obroty silnika.
Ile koni mieści się pod maską?
Na koniec parę słów o tradycyjnej motoryzacyjnej jednostce mocy, czyli koniu mechanicznym (KM) i o pewnej pułapce zastawionej na wielojęzycznych motofanów: porównując dane z międzynarodowych portali, pamiętajmy, że koń koniowi nierówny. O ile polskie źródła posługują się tzw. metrycznym koniem mechanicznym, w wielu anglojęzycznych artykułach podaje się dane w jednostce zwanej mechanicznym koniem mechanicznym. Aby je odróżnić, skrót jednostki uzupełnia się w tekście angielskim dodatkową literą w nawiasie: metryczny koń to hp(M), zaś mechaniczny to hp(I). Moc podaną w KM dość łatwo przeliczymy na waty, mnożąc podaną liczbę przez 735,5. Hp(I) będzie z kolei równy 746,7 W. Moc, moment obrotowy, prędkość obrotowa, konie mechaniczne i waty - tylko tyle i aż tyle wiedzy powinno wystarczyć, by charakterystyki napędów czytać bez popadania w zwątpienie.
