Przede wszystkim płyn chłodniczy wpływa bowiem na trwałość układu chłodzenia i silnika.
Co to jest płyn do chłodnicy?
Płyn chłodniczy to nic innego jak ciecz, która ma zastosowanie w samochodowych układach chłodzenia. Przenosi energię cieplną między chłodnicą i silnikiem, odprowadzając około 30% energii cieplnej zawartej w spalonym paliwie. Zastępuje wodę oraz cechuje się dużo niższą temperaturą krzepnięcia, a przy tym wyższą temperaturą wrzenia. Specyfik ten jest produkowany w wielu odmianach, których bazę stanowi glikol propylenowy bądź etylenowy. Płyny do chłodnicy mogą różnić się nie tylko składem, ale i przeznaczeniem, ponieważ chłodnice mogą być wykonane z różnych stopów. Chociaż lepsze właściwości wykazuje glikol etylenowy, to częściej stosuje się odmianę propylenową. Dzieje się tak dlatego, że w przeciwieństwie do glikolu etylowego, jego propylenowa alternatywa nie wykazuje żadnych właściwości toksycznych. Ponadto płyny, których składnikiem jest glikol propylenowy, wymagają substancji uniemożliwiających rozwój drobnoustrojów, a także potrzebują dużo większej ilości dodatków antykorozyjnych lepszej jakości. Wpływa to na większy koszt takiego płynu. Warto mieć na uwadze, że płyn chłodniczy jest szkodliwy dla ludzi - może dojść do zatrucia glikolem etylenowym. Płyny do chłodnic są dostępne najczęściej w postaci koncentratu do rozcieńczania z wodą zdemineralizowaną albo destylowaną, chociaż najpopularniejsze są gotowe roztwory wodne. Oprócz składowych zapobiegających korozji czy posiadających właściwości antywapienne, można w nich znaleźć także domieszki, które nie pozwalają na pienienie się płynu, a ponadto zapobiegają uszkodzeniu gumowych części układu chłodniczego.
Dlaczego należy wymieniać płyn chłodniczy?
Dość często kontrola płynu chłodniczego ogranicza się do sprawdzenia jego poziomu oraz temperatury krzepnięcia. Jeśli po sprawdzeniu okaże się, że wszystko jest w porządku i płyn chłodniczy nie wymaga wymiany, warto zwrócić uwagę na jeszcze jedną kwestię. Dodatki, które chronią układ chłodniczy nie są trwałe. Po pewnym czasie najzwyczajniej stracą swoje właściwości i przestają chronić chłodnicę. W zależności od producenta samochodu oraz rodzaju płynu chłodzącego, okresy między wymianami będą inne. Jeśli płyn nie zostanie wymieniony w odpowiednim czasie, użytkownik pojazdu musi liczyć się z ryzykiem uszkodzenia samochodu, które będzie wiązać się ze słonymi kosztami napraw. Zniszczeniu może ulec nie tylko sama chłodnica, ale również pompa wodna czy też uszczelka głowicy. Starzejący się płyn wedle zaleceń specjalistów należy wymieniać co dwa lub trzy lata. Regularna wymiana zmniejsza ryzyko uszkodzenia auta i ma mieć pozytywny wpływ na bezpieczeństwo i komfort użytkowania pojazdu. Co kilka miesięcy warto także kontrolować temperaturę zamarzania. Absolutnie niedopuszczalne jest dolewanie wody do zbiornika chłodnicy, zwłaszcza w okresie zimowym. Może grozić to poważną awarią silnika. Z kolei zbyt mała ilość płynu może spowodować przegrzanie silnika w okresie letnim lub wychłodzenie zimą. Planując wymianę płynu, dobrze jest zastanowić się również nad wymianą termostatu, tym bardziej, jeśli służy już kilka lat lub towarzyszył przebyciu kilkudziesięciu tysięcy kilometrów. Chociaż producenci płynów zapewniają, że dostępne na rynku środki można ze sobą mieszać, to warto mieć na uwadze, że nie wszystkie płyny charakteryzują się jednakowym składem. Niektóre składniki w połączeniu z elementami pochodzącymi z innych płynów mogą doprowadzić do pogorszenia zabezpieczenia antykorozyjnego, a nawet przyczynić się do powstania substancji agresywnej, zakłócającej prawidłowe działanie układu chłodniczego. Niedopuszczalne jest mieszanie płynów z dodatkami organicznymi z cieczami nieorganicznymi.
Rodzaje płynów chłodniczych
Do trzech podstawowych typów płynów chłodniczych, które wykorzystywane są w samochodach, zalicza się OAT, IAT oraz HOAT. Czym różnią się te ciecze? W praktyce - dodatkami antykorozyjnymi. W starszych pojazdach najczęściej wykorzystuje się płyny bazujące na technologii IAT (Inorganic Additive Technlogy), która została stworzona w oparciu o dodatki nieorganiczne. Dość szybko odkładają się w nich krzemiany, przez co ich jakość nie jest wysoka. Niska trwałość to ich największa wada, zatem o wymianie takiego płynu należy pamiętać przynajmniej co dwa lata. W nowszych konstrukcjach posiadających aluminiowe układy chłodnicze wykorzystuje się płyny OAT (Organic Acid Technology), pozbawione krzemianów, w składzie których znajdują się organiczne dodatki antykorozyjne. Natomiast płyny bazujące na rozwiązaniach HOAT zawierają hybrydowe dodatki organiczne. Dwa ostatnie rodzaje płynów cechują się wydłużoną żywotnością i można je wymieniać nawet co pięć lat. Substancje do chłodnicy mogą występować w różnych kolorach. Co oznaczają poszczególne barwy? Zwykle wskazują na technologię produkcji, chociaż nie jest to regułą. Najczęściej spotyka się płyn chłodniczy g12 czerwony, ale są też dostępne ciecze różowe, pomarańczowe, a nawet bezbarwne. Są to środki wykonane w technologii OAT. Natomiast płyny zielone lub niebieskie często przypisane są do technologii IAT. Fundamentalna wiedza o płynach chłodniczych pozwoli uniknąć kierowcy problemu z nietrafionym zakupem. W przypadku wątpliwości dobrze jest sięgnąć po markowe rozwiązania na bazie nowoczesnych technologii, dedykowane konkretnym układom chłodzenia. Dodatkowo przestrzeganie wyznaczonych terminów wymiany płynu oraz kontrola poziomu i jakości zapobiegnie poważnym usterkom zarówno systemu chłodzenia, jak i silnika.
