Fiat

Włoska radość życia i nowoczesny design, kompaktowa konstrukcja i niskie koszty– to właśnie Fabbrica Italiana Automobili Torino , w skrócie FIAT lub po polsku Włoska Fabryka Samochodów w Turynie. Podobnie jak nazwa Audi (łac. „Słuchaj!“) określenie Fiat ma również łacińskie symboliczne znaczenie: „ niech się stanie! ”. Tak właśnie w latach 50. przedsiębiorstwo „stało się“ częścią włoskiego cudu gospodarczego , a to za sprawą miliona sprzedanych egzemplarzy dawnych demonów prędkości Seicento i Cinquecento. Dziś modele takie jak Fiat Panda, Punto III, Stilo będący następcą modelu Bravo, jak również nowe wydania Fiata 500 czy 500L wywołują nostalgiczne bicie serca. W 1987 roku zrobiło się głośno o Fiacie Croma jako pierwszym na świecie samochodzie osobowym z napędem Diesla oraz bezpośrednim wtrysku paliwa. Również dziś Włosi wyznaczają konkretny, przyjazny dla środowiska kierunek w trendach motoryzacyjnych. Dzieje się to za sprawą alternatywnych napędów wykonanych w 95% z poddawalnych recyklingowi części konstrukcyjnych oraz koncepcji eco-drive. Oprócz sektora motoryzacyjnego ten przemysłowy gigant jest także zaangażowany w produkcję pojazdów szynowych, silników do samolotów i statków, a ponadto w technologię związaną z elektrowniami oraz branżę bankową i ubezpieczeniową. Czwarte co do wielkości miasto zachodnich Włoch to od 1 lipca 1899 roku dom Fiata. Wśród ośmiu założycieli znalazł się Giovanni Agnelli, który zapoczątkował dynastię Agnelli i kształtował losy Fiata aż do współczesności. W roku założenia przedsiębiorstwa trzydziestu akcjonariuszy wniosło kapitał początkowy w łącznej wysokości 800.000 lirów. Już rok po tym zdarzeniu z taśmy zjechał pierwszy Fiat z oznaczeniem 3,5 HP. Chociaż trudno w to uwierzyć, model ten nie miał wówczas biegu wstecznego! Podobnie zaskakująca z naszej perspektywy była początkowa ilość pracowników, których było jedynie 150, oraz aut, których w pierwszym roku działalności wyprodukowano około 30 sztuk. To nie przeszkodziło jednak Fiatowi w odnotowaniu na swoim koncie pierwszego sukcesu wyścigowego tuż po założeniu przedsiębiorstwa. Vincenzo Lancia wygrał zaprezentowanym w 1902 roku modelem 24 HP Corsa wyścig Sassi-Superga, natomiast w drugim wyścigu Giro d'Italia Giovanni Agnelli ustanowił nowy rekord Fiatem 8 HP. Liczba pracowników wzrosła od 1906 roku do 2500 osób, a wkrótce aż dwie trzecie produkcji przeznaczone zostały na eksport. Fiat dynamicznie się rozwijał, świętując pierwsze sukcesy głównie za sprawą dystrybucji pojazdów do Stanów Zjednoczonych. Również sukcesy wyścigowe miały wtedy swoją kontynuację. Zaprezentowany 1911 roku Fiat 300 HP Record został skonstruowany w celu pobicia nowego światowego rekordu prędkości. Ten pojazd o mocy 290 KM już wówczas przekroczył prędkość 200km/h.

Od lat 20. do lat 60. - Fiat gna po świecie

Wzorując się na Fordzie, który był pionierem w kwestii produkcji taśmowej, Giovanni Agnelli, ówczesny prezes Fiata, całkowicie zmienił technologię produkcji samochodów w latach 20. Za sprawą modeli Torpedo i Spider Fiat osiągnął w latach 30. rekordowe dochody. Największe sukcesy producent odnotował jednak na swoim koncie w latach 60. Dzięki modelowi Fiat 124 , jak również Fiat 127 i Fiat 128, które w latach 1969 i 1971 wyróżniono tytułem najlepszego auta w Europie, firma święciła niebywałe triumfy sprzedażowe. W latach 60. koncern Fiat przejął również innych renomowanych producentów aut. W 1966 roku Fiat nabył udziały w Ferrari, zaś w 1969 roku przejął doświadczającą wówczas w kłopotów finansowych markę Lancia. Współpraca z Ferrari widoczna była już wkrótce, jak miało to miejsce w przypadku nowych modeli Fiata takich jak np. Dino Coupé i nowy Spider. Modele Fiata zdominowały nie tylko ulice Włoch, ale też były obecne na drogach w całej Europie oraz Ameryce Północnej i Południowej. Produkcja także odbywała się na skalę światową. Modele Fiata na licencji wykonywano w Turcji, Polsce, w byłym Związku Radzieckim oraz Hiszpanii, a zakłady produkcyjne intensywnie rozbudowywano przede wszystkim w w Ameryce Południowej.

Lata 70. - Fiat popada w kryzys

Od połowy lat 70. dla przedsiębiorstwa rozpoczyna się czas kryzysu, który od połowy lat 80. nabiera niebezpiecznych wymiarów i do dziś nie został w pełni przezwyciężony. Choć Fiat w latach 50. i 60. święcił triumfy dzięki produkcji tanich aut na każdą kieszeń, to w czasach rosnących wymagań związanych z jakością i technicznymi innowacjami prezentowanymi przez konkurencję przedsiębiorstwo o nieco przestarzałej polityce dotyczącej produkcji dopadły poważne trudności. Pojazdy ze stajni Fiata uważane były za awaryjne i mniej niezawodne, co w Niemczech pociągnęło za sobą nieco ironiczne tłumaczenie skrótu Fiat „Wada w każdej części” (niem. „Fehler in allen Teilen“). Bolesnym ciosem, którego doświadczył Fiat było w mniejszym lub większym stopniu wymuszone wycofanie się z amerykańskiego rynku, czego powodem było między innymi intensywne wkroczenie na tamtejszy rynek aut japońskich. Przede wszystkim Toyota dzięki kryzysowi energetycznemu lat 70. mogła zadomowić się na rynku i wraz ze swoją luksusową córką Lexusem wyprzeć z amerykańskiego rynku Fiata, którego pozycja była już osłabiona. Wprawdzie odnoszące niegdyś sukcesy modele takie jak Punto i Panda nadal cieszyły się wzięciem, jednak ogromne zainteresowanie pozostało już tylko częścią odległej przeszłości.

Przełom wieków - Fiat wciąż walczy

Aby przezwyciężyć kryzys, tuż przed swoją śmiercią w 2004 roku Umberto Agnelli wprowadził w 2003 roku kompleksową restrukturyzację polityki firmy. Od tego czasu Fiat rozpoczął agresywną ekspansję, aby zdobyć nowe miejsca zbytu na arenie międzynarodowej oraz odzyskać utracone niegdyś rynki. Uzdrowienie koncernu do dziś nie zostało jeszcze w pełni ukończone, jednak obecny rozwój jest przez obserwatorów oceniany pozytywnie. Środki ratunkowe dla podupadającego koncernu Fiata zostały dodatkowo wsparte dzięki zastrzykowi finansowemu ze strony rodziny Agnelli w wysokości 750 milionów euro. Dobrze zapowiadające się nowe lub zmodyfikowane modele pociągnęły za sobą rozkwit firmy i miały spełniać najbardziej wyśrubowane wymagania jakościowe. Takim właśnie sposobem nowy Fiat Panda zdobył w 2004 roku wyróżnienie Europejskiego Auta Roku.

Fiat obecnie - uzdrowienie zakończone powodzeniem

Mimo dotkliwych strat Fiatowi udało się do dziś zachować niezależność. Pomogła w tym między innymi tradycyjna współpraca z PSA Peugeot Citroën oraz General Motors, a także Tata Motors. Sprzedaż nowych modeli postępuje nad wyraz obiecująco. Czego dowodem może być przykład Grande Punto, który był w pierwszym kwartale 2006 roku najchętniej kupowanym autem osobowym w Europie. Popularność nowego Fiata Bravo (typ 198) już w latach 2007/2008 przewyższyła oczekiwania, a nowa odsłona Fiata 500 ostatecznie ugruntowała pozycję Fiata na rynku. Co więcej, model 500, dzięki swojemu designowi w stylu retro, uznawany jest obecnie za kultowy.